"Shannon" i "Chesapeake"

W czerwcu 1812 r. Stany Zjednoczone wypowiedziały wojnę Wielkiej Brytanii. Jednym z ważniejszych powodów było wprowadzenie przez walczącą z Napoleonem Anglię blokady gospodarczej Francji. Aby blokada była skuteczna, musiała być skierowana również przeciwko państwom neutralnym, na czym najbardziej ucierpiała Ameryka. W początkowej fazie wojny amerykańskie okręty odnosiły wiele sukcesów, mimo przewagi sił brytyjskich, która potwierdziła się później.

Amerykańska fregata "Chesapeake", wsławiła się w kilku bitwach, a szczególnie w tej, 19 sierpnia 1812 r. przeciwko brytyjskiej fregacie "Guerriere". 1.06.1813 kapitan James Lawrence dowodził fregatą "Chesapeake", uzbrojoną w 36 dział. Był to ten sam okręt, który pięć lat przed wojną uległ brytyjskiemu "Leopardowi", żądającemu wydania dezerterów. Lawrence, wbrew rozkazom, mając na dodatek niedoświadczoną załogę, brawurowo wyszedł z bostońskiego portu i rzucił wyzwanie brytyjskiej fregacie "Shannon" (38 dział), którego dowódcą był Philip Bowes Vere Broke. Jego siedmioletnia praktyka na tym okręcie zaowocowała zwycięstwem Brytyjczyków.

Po dwóch salwach burtowych "Chesapeake", nie miał żadnych szans i musiał się poddać. Cała akcja trwała 15 minut, a ponieważ przebiegała niedaleko portu Boston, obserwowały ją tłumy gapiów na brzegu. Bilans strat wyglądał następująco: "Chesapeake", - 146zabitych (łącznie z dowódcą) i rannych, "Shannon" - 85. Ranny był również Broke, który po tej bitwie zakończył karierę dowódcy. Uhonorowano go tytułem baroneta, a od 1830 r. był kontradmirałem.

Wieść o tym zwycięstwie szybko dotarła do Anglii i równie szybko powstały przynajmniej dwie ballady poświęcone tej bitwie. Przy jednej z nich nie przepracowano się, jako że jest to przerobiona pieśń o poprzednio wspomnianym zwycięstwie "Constitution" nad "Guerriere". Zmieniono tylko nazwy okrętów i kilka szczegółów. Melodia została w zasadzie ta sama, tzn. podobnie jak poprzednio zapożyczona z całkiem lądowej pieśni pt. "The Pretty Lass of Derby" lub "Peggy of Derby - O".

W różnych źródłach melodie, jak zwykle, nieco się różnią. Często też, zwłaszcza na morzu, gdzie mogła także służyć do pracy, śpiewano ją z refrenem. Powtarzano wtedy, chyba na złość Jankesom, "Yankee Doodle, Yankee Doodle, Dandy - O" i dwa ostatnie wiersze każdej zwrotki. Ten sposób przyjął się także w wersji polskiej.

Jerzy Rogacki